เมื่อจบพระคาถา สันตติมหาอำมาตย์ก็บรรลุอะระหันต์ ท่านพิจารณาดูอายุสังขารของตนเองทราบว่าหมดอายุแล้ว จึงกราบทูลลาพระพุทธเจ้าปรินิพพาน พระพุทธเจ้าทรงเห็นเป็นโอกาสที่จะกระทำความกระจ่างแจ้งแก่มหาชนพวกมิจฉาทิฐิและสัมมาทิฐิ ที่มาประชุมกันแล้วได้ฟังบุพกรรมที่สันตติมหาอำมาตย์ทำแล้วจะเกิดบุญเป็นอันมาก จึงทรงตรัสว่า “ก่อนที่เธอจะปรินิพพาน จงเล่าบุพกรรมในอดีตชาติที่เธอทำแล้วแก่เราและมหาชนทั้งหลาย เมื่อจะเล่าจงอย่านั่งบนพื้นดินเล่า จงนั่งบนอากาศสูง ๗ ชั่วต้นตาลเล่าเถิด”
เขากราบทูลว่า “ดี พระเจ้าข้า” ถวายบังคมพระศาสดา แล้วเหาะขึ้นสู่อากาศสูงชั่วต้นตาลหนึ่งก็ลงมาถวายบังคมพระศาสดาอีก แล้วเหาะขึ้นสู่อากาศในทำนองเดียวกันนี้ จนครั้งที่ ๗ เหาะขึ้นสู่อากาศนั่งบนบัลลังก์แก้ว ๗ ประการ สูง ๗ ชั่วต้นตาลตามลำดับ แล้วทูลว่า “ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ขอพระองค์ทรงสดับกรรมในอดีตชาติของข้าพระองค์ดังนี้เถิด….”

    “ในกัปที่ ๙๑ แต่กัปนี้ ครั้งพระพุทธเจ้าพระนามว่า วิปัสสี ข้าพระองค์เกิดในตระกูลมั่งคั่งตระกูลหนึ่งในนครพันธุมะดี ข้าพระองค์ถึงพร้อมด้วยทรัพย์สมบัติและรูปสมบัติอันเกิดแต่บุญเก่า ข้าพระองค์สำเร็จการศึกษาชั้นสูงที่สุด ตระกูลของข้าพระองค์ทุกคนมีศรัทธาเลื่อมใสในพระพุทธเจ้า พระธรรม พระสงฆ์ ยินดีในการให้ทานและรักษาศีลมิได้ขาด ข้าพระองค์ได้เข้าเฝ้าพระพุทธเจ้า ได้ฟังพระธรรมเทศนาจากพระองค์แล้วมีความประทับใจ เห็นเป็นธรรมอันประเสริฐ คิดว่า ‘ กิจกรรมอะไรหนอที่ไม่เบียดเบียนผู้อื่น ’ เมื่อใคร่ครวญอยู่ก็เห็นการเที่ยวป่าวประกาศในบุญทั้งหลาย ตั้งแต่กาลนั้นข้าพระองค์ได้เดินเที่ยวป่าวร้องว่า ‘ ท่านทั้งหลายขอเชิญทำบุญ ขอเชิญสมาทานศีล ๕ ขอเชิญสมาทานศีลอุโบสถ ในวันอุโบสถขอเชิญไปถวายทาน ขอเชิญไปฟังพระธรรมเทศนาที่วัด ชื่อว่ารัตนะอื่นจะประเสริฐ เช่น พระพุทธเจ้า พระธรรม และพระสงฆ์ไม่มี ขอเชิญทุกท่านสักการบูชารัตนะทั้ง ๓ เถิด ’
พระราชาผู้เป็นใหญ่ทรงพระนามว่า พันธุมะ ซึ่งเป็นพระพุทธบิดาทรงสดับเสียงของข้าพระองค์ ทรงรับสั่งให้เรียกข้าพระองค์เข้าเฝ้าแล้วได้ตรัสถามว่า….
• ‘ พ่อ... เจ้าเที่ยวทำอะไรอยู่? ’
• ‘ ข้าแต่สมมุติเทพ ข้าพระองค์เที่ยวป่าวประกาศคุณของพระรัตนะทั้ง ๓ เชิญชวนมหาชนในการทำบุญทั้งหลาย พระเจ้าข้า ’
• ‘ เจ้านั่งบนอะไรเที่ยวไป? ’
• ‘ ข้าแต่สมมุติเทพ ข้าพระองค์เดินไป พระเจ้าข้า ’
• ‘ พ่อ... เจ้าไม่ควรเดินไปอย่างนั้น จงประดับพวงดอกไม้นี้แล้วนั่งบนหลังม้าเที่ยวไปเถิด ’
แล้วก็พระราชทานพวงดอกไม้เช่นกับพวงแก้วมุกดา ทั้งได้พระราชทานม้าที่ฝึกดีแล้วแก่ข้าพระองค์

ต่อมา.... พระราชามีรับสั่งให้ข้าพระองค์เข้าเฝ้าอีก ทรงตรัสถามว่า.....
• ‘ พ่อ... เจ้าเที่ยวทำอะไรอยู่? ’
• ‘ ข้าแต่สมมุติเทพ ข้าพระองค์ขี่ม้าที่พระองค์ทรงโปรดพระราชทานให้ เที่ยวป่าวประกาศคุณของพระรัตนะทั้ง ๓ เชิญชวนมหาชนในการทำบุญทั้งหลาย พระเจ้าข้า ’
• ‘ พ่อ... แม้ม้าก็ไม่สมควรแก่เจ้า จงนั่งบนรถหรูนี้เที่ยวไปเถิด ’
แล้วได้พระราชทานรถหรูที่เทียมด้วยม้าสินธพ ๔ ตัว พร้อมด้วยเครื่องอลังการแก่ข้าพระองค์

ต่อมาในครั้งที่ ๓.... พระราชามีรับสั่งให้ข้าพระองค์เข้าเฝ้าอีก ทรงตรัสถามว่า....
• ‘ พ่อ... เจ้าเที่ยวทำอะไรอยู่? ’
• ‘ ข้าแต่สมมุติเทพ ข้าพระองค์นั่งบนรถหรูเทียมด้วยม้าสินธพ ๔ ตัว ที่พระองค์ทรงโปรดพระราชทานให้ เที่ยวป่าวประกาศคุณของพระรัตนตรัยทั้ง ๓ เชิญชวนมหาชนในการทำบุญทั้งหลาย พระเจ้าข้า ’
• ‘ แนะพ่อ... แม้รถหรูก็ไม่สมควรแก่เจ้า จงนั่งบนคอช้างเที่ยวไปเถิด ’
แล้วได้พระราชทานทรัพย์เป็นอันมาก พระราชทานเครื่องประดับอย่างยิ่งใหญ่ และพระราชทานช้างที่ฝึกดีแล้วเชือกหนึ่งแก่ข้าพระองค์ ข้าพระองค์ก็ประดับอาภรณ์ทุกอย่างนั่งบนคอช้างเที่ยวป่าวประกาศสัจจะธรรมของพระศาสดาอยู่แปดหมื่นปี กลิ่นจันทร์หอมฟุ้งออกจากกายของข้าพระองค์ กลิ่นอุบลหอมฟุ้งออกจากปากของข้าพระองค์ตลอดกาลนั้น เมื่อหมดอายุจากอัตภาพนั้นแล้วข้าพระองค์ได้ไปสู่สวรรค์ชั้นต่างๆเป็นเอนก ถ้ามาเกิดเป็นมนุษย์ก็เป็นมนุษย์ชั้นดี ไม่รู้จักทุคติเลย นี่เป็นผลแห่งการประกาศคุณของพระรัตนะทั้ง ๓ เหล่านี้เป็นกิจกรรมที่ข้าพระองค์ได้กระทำแล้ว พระเจ้าข้า”

สันตติมหาอำมาตย์นั่งบนบัลลังก์อันสูงค่ากลางอากาศ ทูลเล่าบุพกรรมของตนแล้วได้เข้าเตโชธาตุปรินิพพาน เปลวไฟเกิดขึ้นในสรีระไหม้เนื้อหนัง เอ็นกระดูกและโลหิตทั้งหลายแล้ว เหลือสรีระธาตุงามดุจดอกมะลิ พระศาสดาทรงคลี่ผ้าขาว สรีระธาตุทั้งหมดก็ร่วงลงบนผ้าขาวนั้น พระองค์ทรงห่อสรีระธาตุเหล่านั้นแล้วรับสั่งให้สร้างสถูป(เจดีย์) บรรจุสรีระธาตุเหล่านั้นไว้ที่ทาง ๔ แพร่ง ด้วยพระประสงค์ว่า “มหาชนกราบไหว้บูชาแล้วจะเป็นบุญ”

พระภิกษุทั้งหลายสนทนากันในโรงธรรมว่า “ผู้มีอายุ สันตติมหาอำมาตย์บรรลุอะระหันต์เมื่อจบพระคาถาเดียว ประดับกายด้วยอาภรณ์ทุกอย่าง นั่งบนบัลลังก์อันสูงค่าปรินิพพานบนอากาศแล้ว ควรเรียกท่านว่า สะมะณะ หรือควรเรียกว่า พราหมณ์ ดี ?”
ขณะนั้นพระศาสดาเสด็จมาพอดี ทรงตรัสถามว่า “ภิกษุทั้งหลาย พวกเธอกำลังนั่งประชุมอะไร?” ภิกษุทั้งหลายจึงกราบทูลเรื่องที่กำลังสนทนาอยู่ให้พระองค์ทราบ แล้วทรงตรัสว่า “ภิกษุทั้งหลายการเรียกบุตรของเราว่า สะมะณะ ก็ควร เรียกว่า พราหมณ์ ก็ควรเหมือนกัน” พระองค์ทรงตรัสเป็นพระคาถาว่า....

“ถึงแม้บุคคลประดับประดาอยู่ ถ้าเขาประพฤติสม่ำเสมอ เป็นผู้สงบ ฝึกตนดีแล้ว เป็นผู้เที่ยง (ในอริยะมรรค ๔) มีปกติประพฤติประเสริฐ วางอาชญาในสัตว์ทุกจำพวก บุคคลนั้นเป็นพราหมณ์ เป็นสะมะณะ เป็นภิกษุ”

ในกาลจบพระธรรมเทศนา มหาชนเป็นอันมากได้บรรลุอริยะผลทั้งหลาย มีโสดาปัตติผลเป็นต้น
พระไตรปิฎกอรรถกถา ธรรมบท เล่มที่ ๔๒ หน้า ๑๑๓